Treść strony: Zyta Wegner
Zyta Wegner 12.04.1943 r. - 11.08.2020 r.
Zyta Wegner z domu Nadrowska ur. 12.04.1943 r. - 11.08.2020 r.
Od 50 lat była żoną Bernarda. Miała dwoje dzieci: Annę i Piotra oraz wspaniałą wnuczkę Majeczkę. Była nauczycielką, pasjonatką historii swojej małej ojczyzny. Całe swoje dorosłe życie poświęciła odkrywaniu tajemnic i odnajdywaniu zapomnianych miejsc i ludzi w Skępem.
W 2010 r. na mocy uchwały Rady Miejskiej w Skępem, dołączyła do grona „Zasłużonych dla Miasta i Gminy Skępe”. Wyróżnienie to otrzymała za wybitne zasługi w dziedzinie kultury, oświaty i nauki.
W 2015 r. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński na wniosek skępskiego samorządu, uhonorował Zytę Wegner odznaką „Zasłużona dla Kultury Polskiej”. W 1969 r. odtworzyła i wykonała tradycyjny strój skępianki z końca XIX w. (obecnie w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Toruniu).
W 1973 r. napisała scenariusz „Wesela skępskiego” prezentowanego przez młodzież Zespołu Szkół Rolniczych w Wymyślinie podczas Święta Młodości w Kruszwicy.
W 1983r. własnoręcznie ocaliła od zapomnienia i przywróciła świetność zniszczonemu sztandarowi z roku 1913 skępskiej ochotniczej straży pożarnej.
W 2003r. od skępian zebrała porzucone i zniszczone dyplomy czeladnicze i mistrzowskie, sporządziła unikalny spis przedwojennych rzemieślników polskich i żydowskich. Oprawione pamiątki i dokumenty wyeksponowała w sali konferencyjnej Urzędu Miasta i Gminy Skępe.
W 2005r. przekazała władzom gminy Skępe, w postaci albumu „Nasze Skępe”, zebrane przez 30 lat unikatowe zdjęcia i dokumenty Skępego.
W 2007r. wydała album „Rodem ze Skępego”. Zamieściła w nim prawie 600 zdjęć i dokumentów. Unikatowe zdjęcia ukazują krajobraz i kształt architektoniczny dawnego Skępego. Książka otrzymała najwyższą ocenę wybitnych naukowców, m.in. dr Hanny Szczechowicz z Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej we Włocławku, prof. Michała Klimeckiego z Wydziału Nauk Historycznych UMK w Toruniu, emerytowanego prof. Stanisława Strzyżewskiego z Katowic, emerytowanej prof. Stefanii Jabłońskiej z Warszawy. Cenną opinię, w kwartalniku „Nasze Skępe”, napisał skępski nauczyciel mgr Marek Rumiński. Potwierdzeniem sukcesu były liczne wywiady zamieszczone w gazetach i czasopismach.
Albumem „Rodem ze Skępego” zainteresowali się dziennikarze polskiego radia. Nagrali audycję w Skępem, która została wyemitowana na antenie radiowej „Jedynki” i dołączona do „Albumu Polski”.
W 2009r., na podstawie zdjęcia z 1930r. i ustnego przekazu najstarszych skępian, graficznie szczegółowo opracowała neogotycką bramę wjazdową do byłych katakumb w Borku.
Na tablicach z pleksi o wymiarach 3x2metry dwa rysunki tej bramy zostały zainstalowane na stałe w Borku. Trzecia tablica zawiera niezbędne informacje o nieistniejącym w tym miejscu cmentarzu.
W 2010r., na podstawie unikatowych zdjęć oraz bezpośrednich informacji zaczerpniętych od najstarszych mieszkańców Skępego, wykonała serię ośmiu rysunków, które prezentują zapomniane zabytki Skępego. Dzięki nim mieszkańcy, po 70-ciu latach, zobaczyli zrekonstruowany fragment zabudowy rynku skępskiego, a po 150-ciu latach – zrekonstruowaną neogotycką bramę wjazdową do Borku. Powiększone rysunki zostały naniesione na metalowe tablice 2x1,5m i umieszczone na centralnym placu miasta. Najpiękniejszą laurkę tego przedsięwzięcia zamieścił w Internecie mgr Marek Rumiński, a prof. Anna Stogowska z Towarzystwa Opieki Nad Zabytkami z Płocka wydała pozytywną opinię na temat tablic z zabytkami trafnie tytułując je „muzeum na powietrzu”.
W 2012r., na podstawie akt pisanych w języku rosyjskim odnalezionych w archiwach w Skępem i Włocławku, opracowała tablice nagrobne czterech osób zasłużonych dla Skępego w okresie międzywojennym – właścicieli dóbr skępskich z rodziny Zielińskich. To dzięki pieczołowitej pracy udało się ustalić prawdziwe daty i wyjaśnić nieścisłości oraz błędy pojawiających się w licznych publikacjach i Internecie. Marmurowe tablice zostały zainstalowane na ścianie kaplicy św. Barbary w skępskim klasztorze. Treść tablic merytorycznie zatwierdziła prof. Anna Stogowska.
W 2014r. przekazała dyrekcji Szkoły Podstawowej w Skępem sześć oprawionych fotografii prezentujących rady pedagogiczne skępskiej szkoły od 1930-1970r. z opisem nazwisk i imion uczących wówczas nauczycieli. Do cennego daru dołączyła również świadectwo ukończenia szkoły w Skępem ucznia Antoniego Ruszkowskiego, absolwenta pierwszego rocznika po odzyskaniu wolności przez Polskę po działaniach I wojny światowej. Jest to jedyny dowód na funkcjonowanie szkoły w tym okresie. Do miejskiego gimnazjum z rąk Zyty Wegner trafiło natomiast oprawione, unikatowe zdjęcie 9-cioosobowej rady pedagogicznej przedwojennego gimnazjum. Przy nazwiskach nauczycieli wpisana jest ich narodowość: Ukrainiec, Żydówka i Niemka.
W 2017 roku Zyta Wegner wydała kolejna książkę pod tytułem „Moje Skępe”, w której zamieściła 568 zdjęć i dokumentów, w tym 28 unikatowych.
Zyta Wegner zmarła 11 sierpnia 2020 r.
- autor: Bożena Ciesielska
